Tìm hiều về bệnh thận mạn tính (CKD)

Chức năng thận không tốt, chính là "suy thận". Suy thận được chia thành cấp tính và mạn tính. "Suy thận mạn tính" là tình trạng chức năng thận giảm dần xuống dưới khoảng 60% và kéo dài hơn ba tháng. Đồng thời, trên siêu âm thận thường thấy thận bị teo nhỏ, cho thấy chức năng thận đã bị tổn thương và chỉ còn lại chưa đến 60% chức năng. Nếu không chú ý, chức năng thận có thể tiếp tục xấu đi, cuối cùng tiến đến giai đoạn "urê độc tố", lúc này có thể phải bắt đầu điều trị lọc máu.

Suy thận mạn tính thường không có triệu chứng rõ ràng ban đầu, nhiều nhất chỉ có hiện tượng sưng chân nhẹ, chóng mặt, khó chịu trong người hoặc chán ăn. Vì vậy, nhiều người thường bỏ qua nó. Khi chức năng thận giảm nghiêm trọng mới xuất hiện các triệu chứng rõ ràng như buồn nôn, nôn, thiếu máu nặng, phù nề, khó thở, miệng có mùi urê, ngứa da, mất ngủ. Khi các triệu chứng của urê độc tố xuất hiện, thường cần phải bắt đầu điều trị lọc máu, nếu không, độc tố tích tụ trong cơ thể sẽ tiếp tục gây hại, gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn.

Nhiều bệnh lý và thuốc có thể ảnh hưởng đến chức năng thận, như tiểu đường, cao huyết áp, bệnh tim, xơ gan hoặc bệnh tự miễn. Cũng như hầu hết các loại thuốc giảm đau hoặc một số loại kháng sinh và thuốc không rõ nguồn gốc. Những người có bệnh mãn tính hoặc thói quen dùng thuốc này cần phải theo dõi chức năng thận định kỳ, hoặc khi chức năng thận giảm, cần tìm kiếm ý kiến của bác sĩ chuyên khoa thận để sử dụng phương pháp bảo vệ thận đúng đắn, tránh chức năng thận tiếp tục xấu đi.

Nếu đã biết mình bị suy thận mạn tính, có nhiều khía cạnh cần lưu ý:

1. Kiểm soát chế độ ăn uống: Hạn chế tiêu thụ protein, ít ăn thịt, trứng và thực phẩm giàu protein, vì chế độ ăn ít protein có thể bảo vệ chức năng thận và làm chậm sự xuất hiện của urê độc tố. Tuy nhiên, cần đảm bảo đủ năng lượng, nếu không sẽ bị suy dinh dưỡng.

2. Hạn chế kali và phốt pho: Khi bị suy thận, kali không được thải ra ngoài nhiều, lượng kali quá mức có thể gây ra nhịp tim chậm, yếu toàn thân, thậm chí ngừng tim đột ngột, rất nguy hiểm. Vì vậy, cần hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều kali như trái cây, nước rau, tinh chất gà hoặc muối ít natri. Phốt pho cũng sẽ tăng do không được thải ra ngoài, gây ra cường chức năng tuyến cận giáp, gây ra nhiều bệnh lý xương khớp. Vì vậy, cần hạn chế thực phẩm giàu phốt pho như ngũ cốc, cà phê, trà sữa và nên dùng canxi cùng bữa ăn.

3. Hạn chế muối và nước: Đối với những bệnh nhân ít đi tiểu và dễ bị phù nề, cần hạn chế muối và nước, nếu không rất dễ gây ra phù phổi. Nếu đi tiểu bình thường và không bị phù nề thì không cần hạn chế nghiêm ngặt, nhưng giảm ăn muối vẫn có lợi.

4. Kiểm soát huyết áp và đường huyết: Huyết áp nên được kiểm soát dưới 130/80 mmHg, huyết áp cao hơn sẽ gây suy giảm chức năng thận. Bệnh nhân tiểu đường cần kiểm soát đường huyết cẩn thận, tránh đường huyết quá cao hoặc quá thấp.

5. Cải thiện thiếu máu: Khi bị suy thận, khả năng sản xuất hồng cầu sẽ giảm, dễ gây thiếu máu. Hiện nay có thể sử dụng "erythropoietin tổng hợp" để nâng cao lượng hemoglobin, cải thiện tình trạng thiếu máu. Ngoài ra, cũng nên bổ sung axit folic và sắt một cách hợp lý.

6. Hiểu về lọc máu: Khi chức năng thận giảm dần, cần chuẩn bị tâm lý để chấp nhận điều trị lọc máu. Hiện nay có hai phương pháp lọc máu, là lọc máu ngoài cơ thể và lọc màng bụng. Lọc máu ngoài cơ thể yêu cầu đến bệnh viện ba lần một tuần, sử dụng ống nối động-tĩnh mạch ở tay để loại bỏ chất thải trong máu. Lọc màng bụng có thể được thực hiện tại nhà bởi bệnh nhân hoặc người thân, sử dụng ống thông trong khoang bụng để dẫn dịch lọc vào và ra.

7. Phẫu thuật sớm: Nếu chọn phương pháp lọc máu ngoài cơ thể, nên chuẩn bị sớm phẫu thuật ống nối động-tĩnh mạch để giảm khó chịu và nguy hiểm khi lọc máu khẩn cấp. Phẫu thuật ống nối không khó, nhưng sau phẫu thuật cần tập luyện và bảo dưỡng đúng cách. Nếu chọn lọc màng bụng, cũng nên cấy ghép ống thông sớm để giúp vết thương lành và giảm nguy cơ rò rỉ dịch lọc.

Nếu không lọc máu thì sẽ ra sao? Đây là câu hỏi của nhiều bệnh nhân. Khi bác sĩ đã xác định chức năng thận không thể phục hồi, nên nghe theo lời khuyên của bác sĩ để bắt đầu điều trị lọc máu an toàn, không nên kéo dài quá mức, vì trong quá trình kéo dài, có thể xảy ra rối loạn nhịp tim, ngừng tim, phù phổi, toan hóa máu, khó thở, thậm chí hôn mê. Điều trị lọc máu càng muộn, cơ thể càng yếu và độc tố tích tụ càng nhiều, nguy cơ xảy ra co giật, hôn mê càng cao, lọc máu trở thành một phương pháp điều trị nguy hiểm. Vì vậy, nên bắt đầu điều trị lọc máu đúng lúc để đạt hiệu quả tốt nhất.

Suy thận mạn tính không phải là bệnh không chữa được - Suy thận mạn càng không phải là án tử. Nếu được chẩn đoán chi tiết và điều trị thích hợp, cùng với việc tuân thủ chế độ ăn uống, có thể làm chậm tốc độ suy giảm chức năng thận và giảm bớt nhiều biến chứng. Khi đã vào giai đoạn urê độc tố, không nên coi đó là kết thúc, vì nếu tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa thận và thực hiện điều trị lọc máu đều đặn, nhiều người có thể trở lại cuộc sống bình thường, làm việc, leo núi, bơi lội một cách an toàn. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế và thực hiện các biện pháp bảo vệ thận ngay hôm nay!.  

                Liên hệ Viện Đông Y Hiện Đại Dr Minh Anh / CSKH: 0886-725372 . Đặt lịch khám: 028 5431 9601