Viêm cầu thận cấp ở trẻ em 5 triệu chứng và mức độ nguy hiểm

Nguy cơ viêm thận cấp ở trẻ em ngày càng tăng cao, đặc biệt là ở trẻ nhỏ từ 2 - 12 tuổi. Bệnh thường phát triển nhanh chóng và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Nhận biết sớm và hiểu rõ về nguyên nhân, phương pháp điều trị viêm cầu thận ở trẻ là yếu tố then chốt giúp giảm thiểu nguy cơ gây bệnh và biến chứng sau này. 

1. Viêm cầu thận cấp ở trẻ em là gì?

Viêm cầu thận cấp ở trẻ em là tình trạng viêm nhiễm cấp tính ở cầu thận, đây là bộ phận chính của thận thực hiện chức năng lọc máu và loại bỏ chất thải. Bệnh thường xảy ra sau khi trẻ bị nhiễm khuẩn do liên cầu ß nhóm A hoặc bị nhiễm khuẩn ngoài da. Giai đoạn bệnh phát triển mạnh mẽ nhất là vào mùa hè hoặc mùa đông và liên quan trực tiếp đến vệ sinh môi trường và điều kiện sống của người bệnh. 

Viêm cầu thận cấp thường gặp nhất ở độ tuổi từ 2 - 12 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh ở bé trai cao gấp đôi tỷ lệ mắc bệnh ở bé gái. Khi trẻ bị viêm cầu thận cấp, cầu thận bị sưng viêm không thể hoạt động bình thường làm tích tụ chất lỏng trong máu, protein và các tế bào hồng cầu có thể bị rò rỉ qua nước tiểu gây ra nhiều triệu chứng bất thường trong cơ thể như phù nề, buồn nôn, nước tiểu có màu nâu hoặc đỏ do lẫn máu. 

2. Triệu chứng viêm cầu thận cấp ở trẻ em thường gặp

Để nhận biết sớm viêm cầu thận ở trẻ em, các cha mẹ cần chú ý đến các biểu hiện bất thường ở trẻ và quan sát nước tiểu để thấy rõ những thay đổi liên quan đến bệnh. 

2.1 Cơ thể bé bị phù nề

Triệu chứng phù nề ở trẻ xuất hiện rõ nhất vào mỗi buổi sáng và giảm dần vào buổi chiều, tối. Các vị trí thường bị sưng phù bởi bệnh viêm cầu thận cấp bao gồm: quanh mặt, mí mắt, tay và chân.  

2.2 Trẻ tiểu ít, lượng nước tiểu giảm

Viêm cầu thận cấp sẽ làm giảm sản xuất nước tiểu trong thận, khi đó trẻ sẽ tiểu ít đi và lượng nước mỗi lần cũng giảm đáng kể. Tình trạng này được gọi là “thiểu niệu” với lượng nước tiểu giảm dưới 500ml/ngày ở trẻ em hoặc “vô niệu” nếu gần như ngừng hoàn toàn sản xuất nước tiểu. 

2.3 Nước tiểu có lẫn máu

Nếu cha mẹ quan sát nước tiểu của con sẽ nhận thấy nước tiểu có màu nâu hoặc đỏ đục bởi trong nước tiểu có lẫn máu. Đây chính là triệu chứng cho thấy cầu thận bị tổn thương khiến các tế bào hồng cầu xuất hiện trong nước tiểu. 

2.4 Trẻ bị sốt nhẹ

Biểu hiện sốt ở trẻ bị viêm cầu thận cấp xảy ra do phản ứng viêm trong cơ thể. Nhiệt độ cơ thể của trẻ thường dao động từ 37,5 - 38,5 độ C, cùng với đó là các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, chán ăn,...

2.5 Triệu chứng cao huyết áp

Cao huyết áp là biến chứng của tình trạng tăng thể tích máu và tăng áp lực ở các mạch máu do cơ thể tích tụ nhiều muối và nước hơn bình thường. Tình trạng tăng huyết áp ở trẻ em bị viêm cầu thận thường dao động trong khoảng 140/90 mmHg, nghiêm trọng có thể tăng đến 180/100mmHg. Và các triệu chứng của cao huyết áp sẽ bao gồm: đau đầu, choáng váng, co giật, hôn mê. 

3. Nguyên nhân gây viêm cầu thận ở trẻ nhỏ

Viêm cầu thận ở trẻ em thường xảy ra do nguyên nhân nhiễm khuẩn hoặc tiếp xúc với các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Sau đây sẽ là những nguyên nhân chính mà chúng ta nên cẩn trọng trước bệnh viêm cầu thận ở trẻ nhỏ. 

  • Nhiễm khuẩn liên cầu ß nhóm A chiếm tới 80% nguy cơ gây bệnh ở trẻ em.  
  • Tỷ lệ mắc bệnh viêm cầu thận do nhiễm trùng da là 25%. 
  • Tình trạng nhiễm khuẩn do các bệnh viêm họng từ 5-10%. 
  • Nhiễm virus viêm gan B, viêm gan C, virus HIV,... 
  • Các bệnh khác liên quan đến nhiễm khuẩn nấm hoặc ký sinh trùng.
  • Một số bệnh di truyền như hội chứng Alport. 
  • Các bệnh tự miễn như: Lupus ban đỏ, Bệnh thận IgA, Hội chứng Goodpasture,...
  • Sử dụng quá mức các loại thuốc gây tổn thương thận.

4. Phương pháp điều trị viêm cầu thận cấp ở trẻ nhỏ

Dựa trên nguyên nhân và triệu chứng của bệnh viêm cầu thận ở trẻ em mà bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp. Khi can thiệp điều trị phải tuân thủ nguyên tắc: giảm gánh nặng thận, hỗ trợ chức năng tạo nước tiểu của thận, cải thiện chức năng lọc máu, tiêu diệt các yếu tố nguy cơ và phòng ngừa bệnh tái phát. 

4.1 Điều trị nguyên nhân

Nếu trẻ bị viêm cầu thận cấp do nhiễm liên cầu khuẩn thì bác sĩ sẽ kê thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng. Các loại kháng sinh được sử dụng để điều trị viêm cầu thận ở trẻ như: Cephalosporin hay Penicillin thuộc nhóm β Lactam.

4.2 Điều trị triệu chứng

  • Điều trị huyết áp cao: Khi có triệu chứng cao huyết áp, bệnh nhi sẽ cần sử dụng thuốc hạ huyết áp. Tùy vào sức khỏe và khả năng đáp ứng của cơ thể mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp với cơ địa của trẻ. 
  • Điều trị lợi tiểu: Cơ thể trẻ bị phù nề do tích tụ nước và trẻ đi tiểu ít hơn bình thường sẽ cần điều trị lợi tiểu bằng các loại thuốc như Furosemide.

4.3 Theo dõi bệnh và điều chỉnh chế độ sinh hoạt 

Trẻ mắc bệnh viêm cầu thận cấp nên được kiểm tra chức năng thận thường xuyên để đảm bảo tình trạng bệnh không trở nên xấu đi. Và việc kiểm tra huyết áp định kỳ cũng rất quan trọng để phát hiện và kiểm soát huyết áp kịp thời. 

Trong quá trình điều trị bệnh, cha mẹ nên nhắc trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn và tránh vận động mạnh làm tăng các triệu chứng bệnh như phù nề, tăng huyết áp. Đồng thời, trẻ cũng nên hạn chế uống nước và nạp muối vào cơ thể. 

4.4 Thực phẩm Đông y Renaprotect - điều trị viêm cầu thận ở trẻ

Hiện nay, thực phẩm Đông y Renaprotect của Glac Biotech Corp đang được sử dụng rộng rãi trong điều trị suy thận mạn, viêm cầu thận tại các bệnh viện lớn ở Đài Loan. Renaprotect được lên men sinh học từ các hợp chất chiết xuất hoàn toàn từ thảo được, đông dược mang đến rất nhiều chủng vi sinh có lợi cho thận, đặc biệt giúp giảm tình trạng viêm thận, bảo vệ chức năng thận và chăm sóc sức khỏe.

  • Bifidobacterium longum BLI-02: Khả năng chống oxy hóa cao và ít có khả năng tạo ra độc tố thận indole. Ức chế nhiều loại vi khuẩn gây bệnh và giảm nhiễm trùng do sức đề kháng yếu.
  • Lactobacillus acidophilus TYCA06: Có khả năng sinh acid tốt, ít sinh indole độc ​​tố thận và có khả năng điều hòa hệ đường ruột, có thể cải thiện phản ứng viêm của thận.
  • Bifidobacterium bifidum VDD088: Khả năng hấp phụ của ruột cao và có khả năng trì hoãn sự suy giảm chức năng thận và cải thiện tác dụng phụ của các loại thuốc dài hạn. 

Thực phẩm Đông y Renaprotect không chỉ được sử dụng hiệu quả trong điều bệnh thận ở người lớn, trẻ em bị viêm cầu thận cũng được điều trị an toàn với Renaprotect và đạt được các chỉ số thận khả quan, giúp phục hồi chức năng của thận. Các công dụng tuyệt vời của Renaprotect đã được công nhận bởi các bằng sáng chế tại Đài Loan và hàng loại các nghiên cứu quan trọng được công bố trên các trang tạp chí quốc tế uy tín. 

Effect of a probiotic combination in an experimental mouse model and clinical patients with  chronic kidney disease: a pilot study. Frontiers in Nutrition 8 (2021): 661794.

Probiotic Formula Ameliorates Renal Dysfunction Indicators, Glycemic Levels, and Blood  Pressure in a Diabetic Nephropathy Mouse Model. Nutrients. 2023 Jun 19;15(12):2803.

 

Phòng khám Dr. Minh Anh Traditional Medicine Clinic hiện là đơn vị ủy quyền trực tiếp tại Việt Nam phân phối thực phẩm Đông y Renaprotect của Đài Loan.  Để biết thêm thông tin về sản phẩm hoặc cần tư vấn trực tiếp, hãy liên hệ với phòng khám theo hotline: 0886 72 53 72/0565 696 668 hoặc để lại thông tin cần tư vấn qua Fanpage của Bác sĩ Minh Anh tại đây

5. Cảnh giác biến chứng viêm cầu thận ở trẻ em

Viêm cầu thận cấp ở trẻ em nếu can thiệp kịp thời sẽ mang đến kết quả khả quan, thậm chí có thể hồi phục hoàn toàn. Tuy nhiên, trường hợp bệnh được phát hiện muộn sẽ kéo theo rất nhiều biến chứng nghiêm trọng khó phục hồi. 

  • Tăng huyết áp kịch phát có thể dẫn đến đột quỵ, co giật toàn thân và dẫn đến tử vong. 
  • Suy tim cấp tính gây khó thở dữ dội, trẻ mê man và có thể bị hôn mê.
  • Phù phổi cấp với các triệu chứng suy hô hấp cấp, môi tím tái. 
  • Tăng Kali máu và tăng ure máu làm ảnh hưởng đến tế bào cơ tim, gây loạn nhịp tim, rung thất. 
  • Giảm lượng đạm trong máu khiến trẻ bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển cả về trí não và thể chất. 

6. Khi nào cần đưa trẻ đến bác sĩ thăm khám? 

Với những biến chứng nguy hiểm như đã nói ở trên, các cha mẹ nên cảnh giác trước các dấu hiệu bất thường nào ở trẻ cho thấy bệnh viêm cầu thận cấp. Nếu cha mẹ thấy những biểu hiện sau đây thì tốt nhất nên đưa con đến bác sĩ thăm khám ngay lập tức để được chẩn đoán và tư vấn chi tiết.

  • Trẻ bị đi tiểu ra máu ngày 1 - 2 lần
  • Trẻ có biểu hiện khó thở, thở nhanh
  • Tình trạng phù nề cơ thể không thuyên giảm
  • Huyết áp ở trẻ tăng cao bất thường
  • Trẻ bị sốt không rõ nguyên nhân
  • Trẻ bị sụt cân, chậm phát triển

Viêm cầu thận cấp ở trẻ em là một bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị sẽ giúp các cha mẹ có thể chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của con một cách tốt nhất. Việc theo dõi định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh viêm cầu thận và tăng cường sức đề kháng ở trẻ em.

TS. BS Nguyễn Ngô Lê Minh Anh
Bài viết đã được kiểm duyệt bởi: TS.BS. Nguyễn Ngô Lê Minh Anh
  • Đại học Y dược Tp Hồ Chí Minh
  • Viện Đông Y Hiện Đại Dr Minh Anh
  • Chuyên gia Y học cổ truyền chuyên sâu